مقدمه ای بر مخازن تحت فشار

مخازن تحت فشار ،یکی از انواع محفظه هایی هستند که برای نگه داری مواد و حمل ونقل آنها ، مورد استفاده قرار می گیرند.این مخازن به شکل های مختلف در صنعت وجود دارند.انتخاب نوع مخزن به شرایط کاری و شرایط سرویس دهی آن فرق می کند.مخازن متداولی که وجود دارند ،مخازن استوانه ای و کروی هستند که در جا های مختلف بکار می روند.

مخازن استوانه ای می توانند دارای سطح مقطع یکسان باشند یا بسته به نیاز سطح مقطع آنها تغییر کند.انواع مخازن استوانه ای در صنعت با ابعاد مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.اندازه این مخازن حتی به طول صد متر و قطر چندین متر هم می رسد. به عنوان مثال برج های تقطیر، یکی از انواع مخازن تحت فشار است.

مخازن استوانه ای تحت فشار به صورت افقی و عمودی وجود دارند.یک مخزن تحت فشار معمولاًاز اجزای زیر تشکیل می شود :

  • پوسته استوانه ای که از رول کردن ورق ساخته می شود.
  • عدسی های انتهایی که با فرم دادن ورق ساخته می شوند.
  • رینگ تقویتی که معمولا ً از پروفیل های استاندارد انتخاب می شوند.
  • لوله ها و فلنج ها.
  • تکیه گاه های مخازن که در مخازن افقی به نام زین (Saddle) و در مخازن عمودی به نام های پایه(LEG)،آویزه(LUG)و دامن(SKIRT)وجود دارند.

مخازن عمودی اغلب بزرگتر از مخازن افقی هستند.در طراحی قسمت های مختلف مخازن، پارامتر های متعددی مورد استفاده قرار می گیرد.از جمله این پارانتر ها می توان به طول و قطر یا حجم مخزن ،فشار طراحی مخزن اعم از داخلی و خارجی ،تعداد نازل ها ،طریقه اتصال و غیره اشاره کرد. برای داشتن یک مخزن مناسب باید تمام پارامتر های آن به طور صحیح بررسی شوند.علاوه بر آن پارامتر های دیگری نیز وجود دارند که باید به طور مناسب بررسی شوند از جمله این پارامتر ها می توان به محل کار مخزن،نوع ماده مورد استفاده در مخزن،عوامل جغرافیایی مثل باد و زلزله و غیره اشاره کرد.همچنین قیمت مخزن مورد نظر با توجه به سرویس دهی و عمر مفید آن از جمله پارامتر های مهم در طراحی یک مخزن می باشد.

در طراحی مخازن تحت فشار سه مرحله وجود دارد:

مرحله اول :طراحی اولیه(primary design)

مرحله دوم :آنالیز تنش(stress analysis)

مرحله سوم :طراحی نهایی(final design)

در مرحله اول فقط استاندارد ها برای طراحی مورد استفاده قرار می گیرد.نتایج طراحی مرحله اول باید در مرحله دوم مورد آنالیز تنش قرار گیرد و ابعاد و اندازه های به دست آمده برای بار های دیگری که به مخزن اعمال می شوند نیز مورد بررسی قرار گیرند.مخزن طراحی شده بعد از مرحله دوم برای زمان صفر طراحی شده است.در مرحله سوم با توجه به عمر مخزن و مدت زمان کاری آن، پارامتر های طراحی مورد بازبینی قرار می گیرند.